دانشگاه آزاداسلامی

واحدعلوم وتحقیقات هرمزگان

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

رشته:جامعه شناسی

عنوان:

بررسی مشارکت اهل سنت منطقه جنوب غرب هرمزگان درامرصدقه دادن

(مطالعه موردی، شهرستانهای بستک و بندرلنگه) در سال 1391

استاد راهنما :

دکترمحمدرضامریدی

استاد مشاور:

دکترهدایت نیکخواه

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

چکیده:…………………………………………………………………………………………………………………………………1

فصل اول کلیات تحقیق : ……………………………………………………………………………………………………….2

1-1مقدمه:…………………………………………………………………………………………………………………………..3

2-1بیان مساله:……………………………………………………………………………………………………………………..3

3-1 اهمیت و ضرورت تحقیق:……………………………………………………………………………………………….4

4-1 اهداف پژوهش: :……………………………………………………………………………………………………………5

5-1فرضیات:……………………………………………………………………………………………………………………….6

فصل دوم پیشینه پژوهش و مطالعاتتئوریک: :……………………………………………………………………………8

1-2 بررسی پیشینه پژوهش : :……………………………………………………………………………………………….9

2-2 قضیه موفقیت:…………………………………………………………………………………………………………….15

3-2قضیه محرک :………………………………………………………………………………………………………………16

4-2قضیه ارزش:………………………………………………………………………………………………………………..17

5-2قضیه محرومیت-سیری:………………………………………………………………………………………………..17

6-2نظریه جهان حیاتی شوتس:……………………………………………………………………………………………18

7-2نظریه پایگاه اجتماعی وبر:…………………………………………………………………………………………….19

8-2پیر بوردیو:………………………………………………………………………………………………………………..20

9-2نظریه تبادل تلفیقی بلاو:……………………………………………………………………………………………..22

10-2-نظریه کارکرد گرایی پارسونز:…………………………………………………………………………………..23

11-2دیدگاه دین اسلام در مورد صدقه :‌:……………………………………………………………………………23

12-2معنای لغوی صدقه :………………………………………………………………………………………………..26

13-2-اهمیت انفاق و صدقه در اسلام :……………………………………………………………………………..26

14-2مفهوم صدقه وانفاق :………………………………………………………………………………………………30

15-2آداب و شرایط انفاق :……………………………………………………………………………………………..35

16-2 موارد مصرف صدقه و انفاق: :……………………………………………………………………………43

17-2 نفقه :…………………………………………………………………………………………………………………49

18-2کفارات :…………………………………………………………………………………………………………………49

19-2مساله : :………………………………………………………………………………………………………………….50

20-2 صدقه :…………………………………………………………………………………………………………………..50

21-2ادبیات مشارکت:………………………………………………………………………………………………..57

1-21-2اهمیت مشارکت اجتماعی در :……………………………………………………………………………..57

2-21-2اهمیت و ضرورت مشارکت مردم در انقلاب اسلامی : :……………………………………………..57

3-21-2اهمیت مشارکت در دوران تثبیت انقلاب اسلامی:………………………………………………………58

22-2تشریح مشارکت : :……………………………………………………………………………………………………59

1-22-2تعاریفی از مشارکت اجتماعی  :………………………………………………………………………………59

2-22-2پیشینه و ادبیات مشارکت سیاسی و اجتماعی: :…………………………………………………………60

3-22-2. دیدگاه اسلام:…………………………………………………………………………………………………….63

4-22-2نقش عوامل فرهنگی در توسعه مشارکت سیاسی و اجتماع………………………………………..65

5-22-2نقش آگاهی های عمومی در توسعه مشارکت اجتماعی و سیاسی:…………………………….. 66

6-22-2جشن های دسته جمعی وهمبستگی اجتماعی:…………………………………………………………67

7-22-2راهکارهای توسعه مشارکت اجتماعی در جوامع شهری :…………………………………………69

23-2مشارکت عامه مردم در پیشرفت کشور :……………………………………………………………………71

1-23-2اهداف اقتصادی مشارکت:………………………………………………………………………………….72

2-23-2تصمیم گیری و وفاق اجتماعی :……………………………………………………………………………..73

3-23-2اهمیت مشارکت در فرآیند نوسازی جامعه:………………………………………………………………74

24-2مصادیق مختلف مشارکت:…………………………………………………………………………………………75

25-2موانع مشارکت :…………………………………………………………………………………………………….76

26-2طرح مبانی نظری تحقیق:…………………………………………………………………………………………77

27-2ویژگی های مشارکت: :…………………………………………………………………………………………..78

28-2دیدگاه های نظری درباره مشارکت: :………………………………………………………………………..79

29-2مصادیق مختلف مشارکت: :………………………………………………………………………………..80

30-2موانع مشارکت: :……………………………………………………………………………………………….80

فصل سوم :……………………………………………………………………………………………………………..83

3-1تبیین مبانی روش شناختی تحقیق:……………………………………………………………………………84

2-3طرح تحلیل روش تحقیق:………………………………………………………………………………………85

3-3سطح طرح تحقیق:………………………………………………………………………………………………..85

4-3سوگیری تحقیق: :………………………………………………………………………………………………….86

5-3رهیافت تحقیق: :…………………………………………………………………………………………………..86

6-3روش تحقیق: :………………………………………………………………………………………………………87

7-3طرح تحلیل تکنیک تحقیق: :……………………………………………………………………………………88

8-3روش تجزیه و تحلیل داده ها:…………………………………………………………………………………88

9-3آمار توصیفی:……………………………………………………………………………………………………….89

10-3-آمار استنباطی :…………………………………………………………………………………………………89

11-3قلمرو مطالعاتی: :………………………………………………………………………………………………..89

12-3قلمرو تحقیق: :…………………………………………………………………………………………………….90

13-3روش نمونه گیری :……………………………………………………………………………………………..90

14-3جامعه آماری:……………………………………………………………………………………………………..90

15-3 تعریف مفاهیم تحقیق : :…………………………………………………………………………………………91

فصل چهارم یافته های تحقیق:…………………………………………………………………………………………101

4-1-  داده ها توصیفی:…………………………………………………………………………………………………102

4-2- یافته های استنباطی :…………………………………………………………………………………………….107

فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات:……………………………………………………………………………..116

5-1-مقدمه  :………………………………………………………………………………………………………………117

5-2 نتایج آزمون فرضیه های تحقیق:……………………………………………………………………………….117

5-3نتایج آزمون فرضیه دوم:…………………………………………………………………………………………..118

5-4 محدودیت تحقیق:…………………………………………………………………………………………………..123

5-5-پیشنهاداتی در ارتباط باموضوع تحقیق:………………………………………………………………………124

منابع فارسی :……………………………………………………………………………………………………………126

چکیده:

کمیته امداد امام خمینی(ره) به عنوان یکی از نهادهای مردمی، در ترسیم خط مشی های اساسی اش ، بر حمایت و همکاری و امداد مردمی تاکید اساسی دارد. و بر این مبنا جلب هدایای مردمی را به عنوان ساز و کار هدایت کننده مساعدتهای مردمی به سمت نیازمندترین اقشار جامعه می پندارد. از آنجا که از یک سو جلب هدایای مردمی و برنامه ریزی در این زمینه ، دارای ابعاد پیچیده اقتصادی، اجتماعی و مهمتر از همه اعتقادی و تشریعی است و از سوی دیگر فعالیت هایش در یک سازمان متمرکز است ؛ خواه ناخواه، با عوامل و احیاناً موانعی روبرو است که می تواند بر این روند تاثیرگذار باشد.هدف از پژوهش حاضر این است که ضمن بررسی عدم مشارکت های مردم و ندادن صدقه غیر مستقیم شهرستان بستک با ارایه راه کارهای جدید زمینه مساعدتهای بیشتر مردمی را با استفاده از نیروهای مذهبی منطقه فراهم آورد  . حجم نمونه مورد بررسی این پژوهش 280 نفر از شهروندان اهل سنت شهر بستک می باشد که با استفاده از فرمول کوکران برآورد گردید. همچنین روش نمونه گیری در اینجا نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای می باشد. این تحقیق با استفاده از روش اسنادی و روش میدانی انجام شده است. اطلاعات بخش اسنادی بر داده ها، اسناد و مدارک امداد و سازمان های ذیربط مبتنی اسـت و داده هـای بخش میـدانی از طریـق پرسشنامه و انجام مصـاحبه جمع آوری شده است. این داده ها از طریق آماره های مختلف از قبیل آزمون های آماری، ضرایب همبستگی و پیوستگی، رگرسیون چند متغیره، تحلیل واریانس و امثالهم تجزیه و تحلیل شده است.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

اسلام تنها دینی است که مبتنی بر تعالیم الهی و بینش توحیدی است در همه جای دستورات آن آیات کرامت و همدلی فراوان است .از جمله مسایل مورد توجه و با اهمیت دین مبین اسلام رفع مشکلات و احتیاجات فردی و اجتماعی مردم است . در این میان بزرگترین و مهمترین مشکل فقر است که در این ارتباط راه حلهایی ارایه و به این مسئله اندیشیده است . چرا که فقر از مهمترین مسایل ودرد های جوامع بشری است و قسمت بزرگی از تلاشهای انسان و جوامع و مکتب ها در مبارزه با این مشکل خلاصه می شود . علیرغم پیشرفتهایی که در بیشتر شئون نصیب انسان گشته ، هنوز آمار افراد فقیر و تنگدست که در تامین معاشر خود درمانده اند بالاست و سیستم های اقتصادی حاکم بر کشورها در حل این مشکل سخت در مانده اند .

درراستای راه حلهای ارائه شده در دین مبین اسلام رسیدگی و مراقبت از بیماران ، معلولین ، از کار افتادگان ،‌اسیران ، ایتام ، زنان بی سرپرست سالمندان ، در راه ماندگان ،‌مصیبت زدگان ، آسیب دیدگان ، مستمندان ومحرومان را مطرح و از جمله وظایف حکومت اسلامی و امت مسلمان قلمداد نموده است.

کمیته امداد امام خمینی ( ره ) به عنوان نهادی جوشنده از بطن انقلاب شکوهمند اسلامی و با الهام از تعالیم بخش شرع مقدس ، تولیت و رسیدگی به مسائل و مشکلات مددجویان را در تمامی زمینه های ممکن در رأس برنامه ها و اقدامات خود قرار داده که میم توان به تامین هزینه های خوراک ، پوشاک ، مسکن ، درمان ،‌تحصیل و آموزش اشتغال ،‌ازدواج و غیره اشاره نمود این نهاد به منظور یاری رساندن مطلوب به اقشار محروم جامعه ترویج سنتهای حسنه و هدایت انگیزه های کمکهای مردمی در قالب فروض و توصیه های دین مبین اسلام در جهت رفع محرومیت و فقر زدایی واقعی اقدام به جلب و جذب مشارکتهای مردمی نموده است.

2-1- بیان مسأله

شناخت تنگناهای فقر و رفع محرومیت یکی از محورهای اساسی مورد توجه در برنامه ریزی های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. اما گستردگی کار و ابعاد مختلف این مساله اجتماعی، ضرورت مشارکت و همیاری مردم را در این زمینه مسجل می سازد. بدین لحاظ کمیته امداد امام خمینی(ره) سنگ بنای خود را بر جلب مشارکتهای مردمی گذارده و در خط مشی های خود به این موضوع پرداخته است.

از اینرو یافتن شیوه های جدید جلب مشارکتهای مردمی همواره می بایست مدنظر قرار گیرد چراکه تغییرات اجتماعی تغییر در این شیوه ها را نیز ضروری می سازد. کمیته امداد امام خمینی (ره) به لحاظ تنوع خدمات و گستردگی پوشش و جمعیت تحت حمایت جایگاه ویژه ای را در بخش تأمین اجتماعی کشور به خود اختصاص داده به نحوی که می توان مهمترین ویژگی این نهاد را اتکاء به مشارکت مردمی درامورحمایتی دانست. از اینرو بررسی زمینه های توسعه مشارکتهای مردمی در امور حمایتی کمیته امداد به دلایل زیر همواره یک موضوع بنیادی برای مدیران این نهاد محسوب می شود:

نخست اینکه جامعه ما به دلایل ویژگی های خاص مذهبی، شعائری، ملی، ارزشی و… دارای پتانسیل بیشتری در زمینه همیاری و کمک به همنوع است که خود می تواند عامل بنیانی در ایجاد یک سیستم حمایتی کارا، پایدار و مستقل ( ازکمک های دولت و سازمانهای بین المللی) باشد ولی بررسی ها نشان می دهد که هنوز تا بهره گیری مطلوب و بهینه ازظرفیت های موجود در جامعه، فاصله وجود دارد. دوم اینکه، اتکاء به مردم و تأکید سیاست کلی کمیته به کمک های مردمی به عنوان اساسی ترین استراتژی, نقش اساسی در پایدار نمودن درآمدها و وابستگی کمتر به دولت ایفاء خواهد کرد. و بالعکس هر گونه کاستی درزمنیه عدم جلب مشارکت های مردمی اعم از صدقات و سایر کمک های نقدی و غیر نقدی اهداف این نهاد خدمت رسان به اقشار محروم را خدشه دار خواهد کرد لذا در این پژوهش برآنیم تا به مطالعه شهرستان بستک و بندرلنگه در خصوص عدم رغبت افراد این مناطق که عموما اهل سنت هستن به مشارکت درکمک های مردمی و صدقه دادن بپردازیم وبا توجه به انچه که آمار و اطلاعات جمع آوری شده از سوی کمیته امداد استان هرمزگان نشان می دهد درآمد حاصل از کمک های مردمی در این دو شهرستان طی سال های 80 تا 91 بسیار کمتر از سایر مناطق استان می باشد و با توجه به اینکه درامد هر منطقه در هر زمینه ای که باشد در همانجا و برای همان مددجویان هزینه می گردد این مساله می تواند مشکلاتی را در خصوص تامین نیازمندی های مددجویان و کاهش فقر و محرومیت انان فراهم آورد حالا باید دید علل و مسائلی که عدم رغبت افراد  اهل سنت در شهرستان های بستک و بندرلنگه را در خصوص مشارکت در کمک های مردمی و صدقه دادن را سبب شده است چه می باشد؟

3-1- اهمیت و ضرورت پژوهش

انجام بررسی و مطالعه در خصوص علل عدم رغبت اهل سنت منطقه بستک وبندرلنگه  به مشارکت در کمک های مردمی و صدقه دادن بدین لحاظ دارای اهمیت است که مشارکت به عنوان یکی از عوامل موثر در فرایند توسعه هر سازمان ، نقش تعیین کننده ای در پیشبرد اهداف سازمانی دارد. کمیته امداد امام خمینی(ره) از جمله این سازمانهاست که با تکیه بر ارزش های اصیل انسانی و با بکارگیری امکانات و تسهیلات موجود می کوشد با جلب مشارکت های مردمی ، در راستای فقرزدایی گامهای بلندی بردارد. یکی اززمینه های مهم فعالیت این نهاد در راسـتای جـلب مـشارکت های مردمی، جمع آوری هدایا و کمک های خیرین در قالب صدقات و سایر کمک های نقدی و غیر نقدی می باشد و از آنجا که مردم شهر بستک و بندرلنگه راغب به مشارکت در این زمینه نمی باشند این مسئله همواره مورد توجه مسئولین امداد بوده و غلارغم تلاش هایی در این خصوص هنوز نتایج مطلوبی از این روند بدست نیامده است و این موضوع جلب مشارکت های مردمی نزد کمیته امداد امام خمینی (ره) که از دستاوردهای انقلاب اسلامی به منظور خدمت رسانی و کاهش آلام قشر محروم جامعه است را  با ؛  مشکل رو به رو ساخته و لذا باید با انجام بررسی  و تحقیق کاربری به دنبال راهکارهای علمی و ازمون شده در این خصوص می باشد . و از آنجا که هر گونه کاستی در این زمینه فلسفه خدمت رسانی را خدشه دار می سازد و روند مبارزه با فقر و محرومیت که سرچشمه بسیاری از معضلات و مسائل اجتماعی است را کند می سازد بررسی این مساله در منطقه بستک و بندر لنگه که خود درگیر این موضوع می باشند از ضرورت اجتناب ناپذیر برخوردار می باشد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.